Op deze dag herdenkt men dat de engel Gabriël aan Maria de boodschap bracht dat zij moeder zou worden van Jezus.

De ramadan is een speciale maand in de islamitische kalender, waarop tussen schemer voor zonsopkomst en zonsondergang gevast wordt. Ramadan wordt daarom ook wel de vastenmaand van de moslims genoemd. Het exacte begin van de Ramadan is afhankelijk van het verschijnen van de sikkel van de nieuwe maan. Het vasten wordt gezien als vorm van zuivering van de ziel en bedanking van Allah voor alles wat hij gegeven heeft. De ramadan leert mensen zelfdiscipline. Moslims gedenken dat in deze maand de profeet Mohammed de eerste van de openbaringen ontving die samen de koran vormden. De maand ramadan begint als twee orthodoxe moslims de nieuwe maansikkel aan de hemel zien staan. Vanaf dat moment mogen volwassen moslims de gehele maand, tussen zonsopgang en zonsondergang, niet eten, drinken, roken of seksuele omgang hebben. Als het donker is, na het breken van de vasten (de iftaar), is het feest. Zwangere of zogende vrouwen, zieken en reizigers zijn vrijgesteld van vasten, maar moeten de gemiste dagen later wel inhalen. Tijdens de maand ramadan behaalde de profeet Mohammed zijn eerste overwinning op Mekka. Doordat de islamitische kalender een maankalender is, valt de ramadan niet steeds op dezelfde data van de Gregoriaanse kalender.

Jaarlijkse vastenperiode in maart/april. De festiviteiten duren negen dagen en nachten en richten zich voornamelijk op de verering van de godin Durga (‘ongenaakbare’), één van de negen namen of verschijningsvormen van Parvati, het vrouwelijke aspect dan wel de echtgenote van de god Shiva.

Kwan Yin (of Guanyin) is de meest algemeen vereerde en meest populaire boeddhistische bodhisattva in China.  In Tibet wordt zij vereerd als Avalokiteshvara en wordt gezien als het vrouwelijke element van het goddelijke.  Je zou haar kunnen vergelijken met Maria uit het christendom. Ze is vaak gekleed in een wit gewaad en wordt ook wel ‘de bodhisattva die alles op de wereld ziet’ of Godin van de Genade genoemd. Men gelooft dat zij zich overal vertoont onder het volk, in verschillende gedaanten. Op haar verjaardag lossen mensen hun gelofte in, doen boete of bidden om voorspoed. Kwan Yin heeft een lange geschiedenis in de Oosterse landen. Ze zette haar leven opzij voor dienstbaarheid. Ze had de rol van bodhisattva. Dit betekent letterlijk: wezen van bodhi, of verlichting, die voorbestemd is een Boeddha te worden. Zij heeft echter de eed gedaan de kinderen van de wereld te redden. In Oosterse landen wordt zij op verschillende plaatsen verschillend afgebeeld: dan als man, dan als vrouw. Ook komt ze voor met duizend armen, wat aangeeft wat ze allemaal doet voor de mensen.

De Biddag voor Gewas en Arbeid wordt iedere tweede woensdag van maart gevierd, met name op het platteland. Protestanten komen ’s avonds bij elkaar en bidden tot God voor het welslagen van de oogst en het werk.

In februari/maart vieren hindoes Phagua of het Holi-feest, vijf weken na het planten van de holika op Basant Panchami. Dit lentefeest is tevens het nieuwjaarsfeest van de hindoes. Op de morgen van Holi komen mensen bijeen op de plek van de veraste brandstapel. Na een gebed en het uitspreken van een zegewens voor geluk en welzijn van de gemeenschap in het nieuwe jaar, brengt men elkaar met as een eerste stip, een geluksteken (tilak), op het voorhoofd aan om elkaar vervolgens met as te bestrooien en in te wrijven ten teken dat de kwade macht overwonnen is. Hierna wordt er de hele dag, tot laat in de nacht uitbundig gefeest: gegeten, gedronken en gezongen door jong en oud samen met familieleden, vrienden en kennissen. Het is immers een volksfeest. Men besprenkelt elkaar met parfum en reukwater, bepoedert elkaar flink en begiet elkaar met allerlei vloeistof, die de in bloeistaande natuur symboliseren.

Poeriem (Lotenfeest) is gebaseerd op het verhaal en de voorschriften uit het boek Esther en wordt op de 14e en 15e dag van de maand Adar (meestal in maart) gevierd. De belangrijkste man aan het hof van de koning Achasjverosj, Haman, krijgt toestemming van de koning om alle Joden te vermoorden en door het lot valt de datum op 13 Adar. Gelukkig wordt dit op tijd ontdekt door de joodse man Mordechai die het doorspeelt aan zijn nichtje Esther, die tot koningin werd verkozen door de koning. Esther weet de koning te overtuigen de plannen van Haman te verijdelen. Daarom vast men op 13 Adar en viert men uitbundig feest op 14 Adar. Men leest ’s avonds en ’s ochtends de Megila (lett. rol; het boek Esther) en ratelt bij de naam van Haman zodat deze niet gehoord wordt. Men geeft geld aan de armen zodat ook zij deelhebben aan de vreugde. En aan vrienden of anderen brengt men iets eetbaars. En Poeriem is het enige feest waarop (weliswaar bescheiden) alcohol vloeit, om uiteindelijk het onderscheid tussen de goede Mordechai en de slechte Haman niet meer te zien.

Dit is de avond voor Holi, de laatste dag van de maand Phalguna oftewel de laatste dag van de hindoekalender. Op deze dag verbrandt men de tevoren geplante Holika, welke het kwade symboliseert. Het feest herinnert aan Holika, zuster van de hardvochtige koning Harnaakoes. Koning Harnaakoes liet zich als god vereren. Zijn zoon Prahlaad weigerde daaraan mee te doen, hij vertikte het een mens te aanbidden. De koning beschouwde dit als ondermijning van zijn gezag en besloot zijn zoon te doden. Hij liet hem met stenen verzwaard in zee gooien, maar Prahlaad bleef wonderwel drijven. Het lukte ook niet om hem met wapens te doden. En nadat hij levend was begraven, bleek hij na enige weken nog springlevend te zijn. Daarna nam de zuster van Harnaakoes, Holika, met de prins plaats op een brandstapel, in de mening dat vuur geen vat op haar had. Nadat het vuur de hele nacht had gebrand, bleek de vrome Prahlaad gespaard te zijn en Holika verbrand. Tijdens de Holika-ceremonie loopt iedereen rond het vuur onder het roepen van verwensingen aan het kwaad. Ook werpt men rijstkorrels, aarde en stenen in het vuur om alle slechte gedachten en gewoonten te verbranden.

Allah stelt in deze nacht vast wie er in het komend jaar zullen sterven en wie er geboren zullen worden. Het is een nacht van gebed en meditatie, vergeving van zonden en bepaling van het lot. Deze kerkelijke gebeurtenis wordt ook wel nacht van de vergeving genoemd, er wordt aan Allah gevraagd de gestorven hun zonden te vergeven. In de moskee wordt ook druk gebeden ter voorbereiding van de ramadan die twee weken later begint.

Iedere eerste vrijdag van maart gaat het gebed de wereld rond. Wereldgebedsdag wordt georganiseerd door christenvrouwen, die door gebed en actie invloed willen uitoefenen op mensen en hun omgeving. Door Wereldgebedsdag krijgt het christelijk geloof een internationale, oecumenische dimensie. Het verenigt vrouwen over de gehele wereld. Door de Wereldgebedsdag bevestigen vrouwen, dat gebed en actie onafscheidelijk zijn en dat beide invloed hebben in de wereld.

Aswoensdag, de eerste dag na Carnaval, is de eerste dag van de veertig dagen durende vastentijd die loopt tot Pasen (zondagen niet meegerekend). Aswoensdag is een dag van boetedoening, waarop de gelovigen een kruisje van as op het voorhoofd krijgen getekend. Zo tonen zij berouw voor hun begane zonden. Aswoensdag is een katholieke kerkgebeurtenis. Om de ernst van het niet zomaar alles te kunnen eten en drinken te onderstrepen is er op Aswoensdag een kerkdienst in de katholieke kerk waarbij iedere kerkganger naar voren moet komen en voor het altaar staand van de priester een kruisje van as (verkoolde blaadjes) op het voorhoofd krijgt, met de woorden:”Gij zijt gekomen uit as en tot as zult ge wederkeren”. As is een teken van menselijke gebrekkigheid en sterfelijkheid. As is ook een teken van nieuw leven. In vroegere tijden werd met as gewassen: as heeft een reinigende kracht. Ook het afbranden van de stoppels op akkers maakt de grond vruchtbaar. As werd op het hoofd van zondaars gestrooid; as reinigt en geeft kracht tot nieuw leven. De as voor het askruisje is afkomstig van de verbrande en gezegende palmtakjes van de paasperiode van het voorgaande jaar. Als symbool betekent het dat de takjes van jubel en vreugde verbrand moeten worden – door de dood heengaan – om tot teken te worden van het kruis, de dood en de verrijzenis.

Vastenavond (ook gekend als ‘Vette dinsdag’) is de dinsdag voor Aswoensdag en traditioneel het einde van de carnavalsperiode.

Tot dinsdagnacht 24.00 uur mag nog Carnaval worden gevierd en is het toegelaten zich als vastenavondgek te verkleden. In de katholieke traditie is klokslag middernacht Carnaval voorbij en begint de veertigdaagse vastentijd tot het paasfeest.

Op de veertiende avond van de maand Phalguna (februari/maart) wordt het Maha Shivaratri gevierd, een festiviteit ter ere van de god Shiva. De gelovige Hindoes vasten op deze dag en houden een nachtwake in een tempel bij het beeld van Shiva. De maan, het symbool van de geest, wordt elke maand in de 14de nacht van de donkere helft van de maan sterk minder in kracht. Wanneer men deze nacht wijdt aan vurige aanbidding van God, dan geeft men daarmee uiting aan het vurige verlangen om de geest te overwinnen. Shivaratri in de tijd van de lente-evening is heiliger dan van die van de andere maanden en wordt daarom Maha Shivaratri (grote nacht van Shiva) genoemd.

Een uitbundig, drie dagen durend volksfeest; in Nederland oorspronkelijk alleen voorkomend in het katholieke zuiden, maar tegenwoordig ook gevierd in andere delen van het land door katholieken en niet-katholieken. Tijdens de carnavalsdagen zijn er feesten waarop gehost en gedronken wordt en er zijn optochten, waarin soms de draak wordt gestoken met bekende personen en gezagsdragers. De voorbereiding van carnaval begint op elf november, door carnavalsvierders de elfde van de elfde genoemd. Op deze ‘gekkendag’ kiest de ‘Raad van Elf’ de Prins Carnaval van dat jaar. Het tijdstip van de viering van carnaval is afhankelijk van de wisselende datum waarop Pasen jaarlijks wordt gevierd. De zevende zondag voorafgaande aan Paaszondag is carnavalszondag. Op carnavalszaterdag of -zondag nemen de vele Prinsen Carnaval voor drie dagen op rituele wijze de macht van de burgerlijke autoriteiten over in dorpen en steden (de machtsoverdracht of sleuteloverdracht) en vieren met hun onderdanen, de carnavalsvierders, de tijdelijke vestiging van hun narrenrijk. Carnavalsvierders verkleden zich in een door hun gewenste uitdossing en nemen in een driedaagse carnavalsroes bezit van de straat en de cafés. Ook zoeken ze elkaar op in feestzalen. De feestlocaties zijn versierd met maskers en serpentines en de feestmuziek bestaat uit carnavalsrepertoire. Op één van de drie carnavalsdagen trekt de optocht door de straten, de zegetocht van Prins Carnaval. Op carnavalsdinsdag rond middernacht wordt in veel plaatsen in een collectief afsluitingsritueel afscheid genomen van het narrenrijk en zijn Prins. Carnavalsmascottes en symbolen worden dan verbrand, begraven of verdronken. Op Aswoensdag wordt het dagelijkse leven weer opgepakt.

De 27ste van de islamitische maand Rajab is de nacht van de hemelvaart van de profeet Mohammed. Deze miraculeuze gebeurtenis wordt ’s avonds in de moskee, in de “gezegende nacht” herdacht. Mohammed vloog op zijn rijtuig, dat Boeraq heette, samen met de engel Jibrail van Mekka naar Jeruzalem en landde op de tempelberg bij de Al-Aqsa moskee. Daar zaten Mozes, Jesaja, Jezus en nog vele andere profeten. Na met hen gebeden te hebben, klom Mohammed naar de zeven hemelen. In de hoogste hemel zag hij Allah. Jeruzalem is, na Mekka, de heiligste stad. Later werd daar de Omar moskee gebouwd.

Op Valentijnsdag kan men een bloemengroet of een kaartje sturen aan mensen die men dankbaar is of op wie men bijzonder gesteld of zelfs verliefd is. Vooral de bloemenhandel en de laatste jaren ook de posterijen spannen zich in om deze gedachte ook in Nederland tot leven te roepen. In Engeland en de Verenigde Staten kent Valentijnsdag een traditie van enkele eeuwen. In Nederland en verschillende andere Europese landen is Valentijnsdag pas bekend sinds de jaren 50 van de twintigste eeuw of nog later.

De datum 14 februari gold als de dag waarop in de derde eeuw twee heiligen met dezelfde naam Valentinus om hun geloof gedood waren en daarom op deze dag vereerd werden. De één was priester in Rome, de ander bisschop van Terni. Niet uitgesloten is dat het toch één en dezelfde heilige betreft. In hun levensloop – voor zover bekend – valt geen enkel aanknopingspunt te vinden met de moderne gebruiken van Valentijnsdag. Tot aan de hervorming van de heiligenkalender van de Rooms-Katholieke kerk in 1969 kon op 14 februari Sint-Valentijn vereerd worden. Daarna is Valentijn als heilige van de kalender afgevoerd. Om in de achteraf geconstateerde leemte te voorzien, is rond het midden van de twintigste eeuw (waarschijnlijk vanuit de bloemenbranche) de “oude legende van broeder Valentijn” bedacht. Deze verschijnt nog regelmatig in allerlei variaties in krantenberichten. Zo zou Valentijn in de middeleeuwen monnik zijn geweest van een Italiaans klooster. Stelletjes die hem bezochten, schonk hij geluksbloemen die hij zelf kweekte in zijn kloostertuin.

Toe Bisjwat (15 Sjwat, valt meestal in januari of februari) is de datum waarop het nieuwjaar van de bomen gevierd wordt. Het is tevens het begin van de lente in Israël als de amandelboom in bloei komt. Het is de gewoonte om op deze dag een boom te planten en zo veel mogelijk verschillende vruchten uit Israël te eten. 

Maria Lichtmis of kortweg Lichtmis is een christelijk feest dat op 2 februari gevierd wordt. Het is de herdenking van de Opdracht van de Heer in de Tempel en het zuiveringsoffer dat Maria veertig dagen na de geboorte van Jezus volgens de Joodse wet moest brengen; vandaar de Latijnse naam Purificatio Mariae. Het is de laatste feestdag waarvan de datum verbonden is aan die van Kerstmis.
In de Oosterse kerken wordt het feest zoals alle feesten dertien dagen later gevierd, dus op 15 februari.

Op Maria Lichtmis worden traditioneel kaarsen gewijd en een kaarsenprocessie gehouden vóór de mis; vandaar de naam lichtmis. Het is tevens de traditie dat er op Maria Lichtmis pannenkoeken gegeten worden. Dit wordt uitgedrukt in het gezegde: Er is geen vrouwtje nog zo arm, of ze maakt haar pannetje warm.

Iedere laatste zondag van januari organiseert het Nederlands Auschwitz Comité deze herdenking bij het Spiegelmonument ‘Nooit Meer Auschwitz’ in het Wertheim­park te Amsterdam.  Joden herdenken de holocaust tijdens Jom Hasjoa (de herdenking van de sjoa – de vernietiging van de zes miljoen Europese joden tijdens de Tweede Wereldoorlog).

Regaib Kandili (Nacht van de Wonderen) vindt plaats op de eerste nacht van donderdag op vrijdag van de 7e maand Radjab. De Turken herdenken de ontvangenis van de profeet Mohammed. Ze vasten en staan er in de moskee uitvoerig bij stil dat de moeder van Mohammed in deze nacht zwanger werd van de Grote Profeet.

Met dit feest luidt men de komst van de lente in. Op de 5e dag van de maand maagh wordt een begin gemaakt met het opbouwen van de holika. Dit is een brandstapel die aan de vooravond van het naderende Holi-feest onder grote belangstelling in brand wordt gestoken. Op een plein, centraal gelegen in de woonplaats, plant men op rituele wijze een kasterolie-plant (ricinus) in de grond. Rondom deze plant stapelt men daarna iedere dag takken, bladeren, hout en ander brandbaar materiaal (maar geen afval of huisvuil). De stapel stelt de heks Holika voor, die het kwaad in de wereld – met name in de mens – voorstelt. In Nederland staan de gemeentebesturen het om veiligheidsredenen niet toe dat de brandstapel vijf weken lang in het openbaar op een pleintje staat opgesteld. Daarom bouwen Hindoes hier de holika op de dag van de verbranding zelf op en steken die ‘s avonds in brand onder het zingen van specifieke liederen. “Vasant” of “basant” betekent “voorjaar”; “panchami” verwijst naar de 5e maandag in de Hindoe kalender.

Vanaf 2008 is er in katholiek Nederland een speciale Dag aan het Jodendom gewijd. Dit initiatief is een logisch uitvloeisel van het beleid dat de bisschoppen in de afgelopen twaalf jaar gevoerd hebben. Bovendien is in bisschoppelijke documenten stilgestaan bij de verbondenheid met Israël en de betekenis die de ontmoeting tussen joden en katholieken kan hebben. Ook hebben verschillende pauzen herhaaldelijk de speciale betekenis van het jodendom voor de Kerk onderstreept. Paus Johannes Paulus II sprak in 1986 zijn joodse gehoor in Rome zelfs aan met ‘onze oudere broers’.

In 1949 heeft de Nationale Geestelijke Vergadering van de Baha’i-beweging in de Verenigde Staten besloten de derde zondag van januari uit te roepen tot Wereldreligiedag. Op die dag worden priesters van alle godsdiensten in het zonnetje gezet. De eerste Wereldreligiedag was op 15 januari 1950. Deze dag wordt ook in Suriname uitgebreid gehouden onder de verschillende etnische groepen als verbroederingsfeest.

Driekoningen (ook wel Epifanie of Openbaring van de Heer genoemd) is een christelijke feestdag die elk jaar op 6 januari wordt gevierd. Op deze dag vieren de christenen het bezoek van drie wijzen aan het kind Jezus in Bethlehem. Een wonderlijke ster heeft hen tot hem geleid. De oosters-orthodoxe christenen vieren op deze dag Kerstmis; de bekendmaking van de Messias (middels een stem vanuit de hemel) tijdens de doop van Jezus in de Jordaan. De katholieke christenen vieren de doop van Jezus een week later. Het derde “moment” waarop openbaar wordt dat Jezus de Heer is, is de bruiloft in Kana; hier gebeurt dit echter niet door de Vader middels een ster of een stem, maar door Jezus zelf (het wijnwonder). Driekoningen is een typische benaming van het volk. Het wijkt af van hetgeen er in het Evangelie van Mattheüs staat: hierin is geen sprake van koningen maar van wijzen, en bovendien wordt er geen aantal genoemd. In de 9de eeuw kregen de drie “koningen” ook een naam: Caspar, Melchior en Balthazar. Zij werden als vertegenwoordigers van de drie mensenrassen en van de drie toen bekende werelddelen aangezien. Rond het feest van Driekoningen bestaan er van oudsher vele volkse gebruiken. Een aardig gebruik is dat de kinderen op of rond Driekoningen, verkleed als de drie koningen, van huis tot huis driekoningenliederen gaan zingen en hiervoor van de toehoorders wat geld of snoep krijgen. Een gebruik in nog veel gezinnen is, dat men een boon stopt in het deeg van koek of oliebollen; wie de boon vindt in zijn koek of oliebol mag die dag koning zijn en het menu samenstellen. Een ander gebruik is het houden van volkse spelen en optochten. In sommige Vlaamse streken is het Driekoningenfeest uitgegroeid tot een carnavalesk, uitbundig volksfeest. Met dit feest wordt trouwens ook de kersttijd afgesloten.

Nieuwjaarsdag is de eerste dag van het jaar in landen die de westerse kalender gebruiken. Voor veel mensen is het een vrije dag. Eigenlijk is 1 januari zomaar een dag, maar omdat ooit is bepaald dat op deze dag het nieuwe jaar begint, doen we dat dus maar met zijn allen. Echter, het nieuwe jaar begon 400 jaar geleden op 1 maart. Bij (religieuze) culturen met een maankalender is het anders. Daar begint het nieuwe jaar bij een bepaalde maanstand (bijvoorbeeld de eerste nieuwe maan na het winter solstitium ( als de aarde het verst van de zon staat).