Komt een test bij de dokter, geschreven door T.A. Boer, S.M.H. Einerhand, J.N. de Haas-de Vries en M.N. van Rijswijk (Lindeboomreeks 20, Uitgeverij Buijten & Schipperheijn, 167 pagina’s) door Paul van Mansum, april 2018
‘Komt een test bij de dokter’ beschrijft een onderzoek over het gebruik van health checks in Nederland en telt zonder de bijlagen ca. 120 pagina’s tekst. Het boek bestaat min of meer uit twee delen:
De eerste drie hoofdstukken gaan over achtergronden en ontwikkelingen in voorspellend medisch onderzoek inclusief ethische overwegingen. De hoofdstukken 4 en 5 gaan over een uitgevoerd gebruikersonderzoek; hoofdstuk 6 geeft een samenvatting en aanbevelingen.
Een relevante ontwikkeling in de geneeskunde is een verschuiving in focus van diagnosticeren en behandelen van een bestaande ziekte (een reactieve geneeskunde) naar een prospectieve en proactieve geneeskunde, gericht op het voorspellen van gezondheid en bedreigingen daarvan. Ook de stijgende nadruk op gezondheid en eigen verantwoordelijkheid als paradoxaal effect van de toegenomen medische kennis krijgt aandacht, alsmede de veranderende relatie tussen arts en patiënt.
Omdat in de diverse religies en levensbeschouwingen, waar Stichting Even Anders zich op richt, verschillend wordt gedacht over voorspellende geneeskunde (“wat zeg je wél en wat [nog] niet tegen een patiënt”), had het boekje gelijk mijn belangstelling.
Een antwoord over het omgaan met die vraag bood het boek mij echter niet. De deelnemersgroep aan het gebruikersonderzoek bestaat namelijk globaal uit slechts twee groepen: een breed samengesteld panel van DirectResearch (DR) en leden van de Nederlandse Patiëntenvereniging, de grootste patiëntenvereniging in ons land met leden met een overwegend orthodox-christelijke achtergrond (NPV) – en is dus geen afspiegeling van de Nederlandse samenleving.
Wat het boek wél biedt is in kort bestek relevante informatie over soorten en het gebruik van health checks in Nederland. En het biedt daaraan voorafgaand definities en ‘Wijsgerige beschouwingen over gezondheid, ziekte en voorspellen’ (hoofdstuk 1), een overzicht van ontwikkelingen in voorspellend onderzoek (hoofdstuk 2) en een hoofdstuk (3) over de ethiek in relatie tot het onderwerp.
Voor geïnteresseerden in (achtergronden van) voorspellend geneeskundig onderzoek een toegankelijk en prima leesbaar boek, aanbevolen!